Een zo onbezorgd mogelijk leven, willen we dat niet allemaal? Ons leven is niet zorgenvrij om een tweetal redenen. De eerste ‘storingsfactor’ is ons denkvermogen. Onze geest is constant aan het werk. Veel gedachten zijn zorgen voor het onbekende, zorgen om de onzekere toekomst en (verkeerde) interpretaties van wat we waarnemen. “Mensen lijden niet door de gebeurtenissen maar door hun opvattingen over de werkelijkheid” zei Epictetus. We krijgen die gedachtestroom niet stil en het is de kunst om deze constante stroom in goede banen te leiden en de goede keuzes te maken in je handelen. Het gaat dan om onze ‘interne belevingswereld’. ‘Objectiveren van emoties en adequaat handelen’ noemt Miriam van Reijen dat, afgeleid van Spinoza. Dat geeft rust.
De tweede storingsfactor voor onze gemoedsrust heeft betrekking op de ‘externe materiële buitenwereld’. Het hebben van bezittingen geeft zorgen, een auto kan stuk gaan, de vaatwasser doet niet schoon genoeg haar (of zijn?) werk, je zult maar de nieuwste VW Golf hebben waarvan je weet dat die op nummer 1 staat van de meest gestolen auto’s. Maar ook de technologie geeft zorg. Heb je nog wel de nieuwste en snelste mobiele telefoon, Iphone of Ipad. Heb je al breedband, een 4g mobiele telefoon of interactieve TV? En je moet al die nieuwe apparaten aan de praat krijgen en vooral houden. Met andere woorden: ben je de slaaf van materie?
Met deze twee werelden heb je om te gaan, je kunt je er niet voor afsluiten zonder als kluizenaar in een plaggenhut op de Drentse hei te wonen. Voor mij is bewustwording en gedragsverandering de sleutel tot een onbezorgdere (zorgenvrij ben je pas als je er niet meer bent!) levensstijl. Het is ook een leven lang ermee bezig zijn. Volgens mij is dit de kern van filosofische levenskunst en is voor ieder weldenkend, zelfreflecterend en zelfkritisch mens haalbaar (dus niet voor iedereen). Dat het niet gemakkelijk is hebben vele filosofen al gezegd maar ook dat het hard werken is. Er zijn maar enkele mensen die een volledige staat van gemoedsrust kunnen bereiken, of zoals Spinoza het zei: ”Al het voortreffelijke is even moeilijk als zeldzaam”. Voor een onbezorgde levensstijl ben je zelf verantwoordelijk. Jij staat achter het stuur van je leven. Er is op dit moment een groot aanbod van al of niet commerciële of charlatanachtige esoterische of spirituele cursussen of zelfs hele weken of weekenden met als doel het menselijk leed te verzachten. Prachtig en wellicht tijdelijk ‘helend’ maar door het blind volgen van deze hypes geeft je het stuur van je leven uit handen en maak je je afhankelijk van anderen.
Steef Filosofeert 